Metody i formy pracy logopedycznej

• Ćwiczenia oddechowe

Ćwiczenia oddechowe mają na celu przede wszystkim wyćwiczenie oddychania przeponowego, czyli pogłębienie oddechu, rozruszanie przepony i wydłużenie czasu wydechu oraz zapobieganie mówieniu na wdechu. Nieprawidłowe oddychanie negatywnie wpływa na wymowę, a oddychanie przez usta utrudnia pionizację języka, a w takim wypadku dziecko ma problemy z wymową, a niewłaściwe oddychanie jest przyczyną zaburzeń mowy.

• Ćwiczenia artykulacyjne

Sprawność aparatu artykulacyjnego jest bardzo ważna dla prawidłowej wymowy, a ćwiczenia artykulacyjne usprawniają cały narząd mowy – język, wargi, żuchwę i podniebienie. Celem ćwiczeń artykulacyjnych jest zatem usprawnienie całego narządu mowy, opanowanie umiejętności świadomego kierowania nimi i wyuczenie poprawnego połykania. Aby terapia przyniosła zamierzony efekt niezbędne są systematyczne i liczne ćwiczenia.

• Ćwiczenia fonacyjne

Ćwiczenia fonacyjne służą ukształtowaniu prawidłowej emisji głosu, a ich celem jest m.in. zlikwidowanie głosów zbyt krzykliwych i piskliwych, zniesienie napięcia mięśni krtani i gardła oraz prawidłowe wymawianie głosek, samogłosek i spółgłosek.
Ważne, aby te ćwiczenia były realizowane po ćwiczeniach oddechowych lub łącznie z nimi.

• Ćwiczenia słuchowe

Ćwiczenia słuchowe mają na celu zapamiętywanie i rozpoznawanie dźwięków.
To bardzo ważne umiejętności w procesie rozwoju mowy i nauki czytania.
Nieprawidłowości w ich przyswojeniu powodują, że dziecko może nie rozumieć poleceń, a także nie zapamiętywać słów, form językowych, wierszyków i piosenek
oraz nie koncentrować się na różnego rodzaju bodźcach słuchowych.

• Masaż logopedyczny to rodzaj masażu stosowany przez logopedów.

Celem masażu logopedycznego jest usprawnienie motoryki i czucia całego ciała zwłaszcza narządów artykulacyjnych, zmniejszenie nadwrażliwości okolic jamy ustnej i śluzówki dziecka. Pomaga on również przy nauce prawidłowego oddychania i jedzenia.

• Terapia ręki

Terapia ręki opiera się na wzmacnianiu siły mięśniowej kończyn górnych, stymulacji czucia powierzchniowego lub głębokiego, doskonaleniu zdolności chwytu, doskonaleniu kontroli wzrokowo-ruchowej oraz skoordynowaniu pracy oburącz. To ćwiczenia całego ciała. Ponieważ ręka spełnia swoje funkcje, gdy wszystkie jej elementy składowe, czyli kości, stawy i mięśnie działają prawidłowo i zachowana jest ich wielostronna współpraca. Terapia ręki to zabawy polegające na usprawnianiu precyzyjnych ruchów rąk, dłoni, palców, a także dostarczanie wrażeń dotykowych umożliwiających poznawanie różnych kształtów i struktur, poprawa umiejętności chwytu, przekraczanie linii środka, wypracowanie zdolności skupienia uwagi, koordynacji wzrokowo- ruchowej.

• Gry i zabawy

Celem gier i zabaw jest rozwój mowy dziecka  w zakresie poprawnej wymowy głosek, poszerzania słownika czynnego oraz rozwoju percepcji słuchowej, tak  ważnej w nauce mówienia, czytania i pisania. W czasie gry dzieci uczą się wymowy poprzez zabawę, ćwicząc dodatkowo spostrzeganie, pamięć wzrokową i słuchową, słuch fonemowy, koordynację wzrokowo-słuchowo-ruchową, koncentrację uwagi oraz myślenie (klasyfikowanie przedmiotów), a także przestrzegania ustalonych zasad. Gry można wykorzystać do zabawy w domu z rodziną jak również podczas zajęć w gabinecie.